Cờ Gánh hay còn được gọi với cái tên khác là cờ Chém, là trò chơi dân gian Việt Nam cực kỳ được yêu thích và cũng là tuổi thơ của rất nhiều thế hệ. Nếu bạn chưa biết nhiều về loại cờ này, hãy cùng bài viết dưới đây tìm hiểu về cách chơi cờ đầy thú vị này nhé!
Cờ Gánh là loại cờ gì? Nguồn gốc trò chơi này xuất phát từ đâu?
Cờ Gánh (hay còn được gọi là Cờ Chém), là một trò chơi dùng nhiều chiến thuật dành cho hai người chơi. Trò chơi này có nguồn gốc xuất phát từ tỉnh Quảng Nam của Việt Nam. Có nhiều giả thuyết khác nhau về sự hình thành và tồn tại của loại cờ đơn giản nhưng độc đáo này nhưng chung quy lại, nó là một nét văn hóa đặc sắc đặc biệt của con người nơi đây.
Người dân bản địa ban đầu chỉ sử dụng các vật dụng rất đơn giản để làm bàn cờ và quân cờ. Ví dụ như vẽ bàn cờ lên nền gạch, sử dụng những vỏ nghêu, vỏ sò, hay viên sỏi,…
Bộ cờ này gồm những gì
Bộ cờ này chủ yếu bao gồm bàn cờ và quân cờ. Cùng tìm hiểu chi tiết về bàn cờ và quân cờ nhé.
Về bàn cờ
Bàn Cờ Gánh có dạng hình vuông, được chia thành 16 ô và được kẻ các đường ngang dọc và chéo. Điều này nhằm thể hiện các đường di chuyển được phép đi của quân cờ. Bàn cờ có 25 giao điểm chính là 25 điểm đặt quân.
Về quân cờ
Quân cờ có 16 quân, được chia thành 2 màu (hoặc 2 loại). Khi bắt đầu trò chơi, quân cờ được đặt như sau:
5 quân cờ của một bên được đặt ở 5 giao điểm cuối cùng của bàn cờ phía mình.
2 quân cờ sẽ được đặt tại 2 mép ngoài phía cùng của hàng thứ 2.
1 quân cờ sẽ được đặt ở hàng thứ 3 phía ngoài cùng bên trái.
Cách chơi của cờ Gánh
Khi chơi, mỗi người chơi được chia cho 8 quân cờ, có màu sắc (hoặc nhận dạng) khác với lại quân cờ của đối phương. Mỗi bên sẽ di chuyển quân bất kì của mình đến một giao điểm trống gần lưới ô vuông, theo chiều ngang, chiều dọc hoặc chéo, miễn sao chưa có quân cờ nào tại ô đó và theo đúng đường lưới ô.
Mục tiêu của trò chơi này là người chơi phải đổi hết màu (hoặc nhận dạng) của các quân cờ đối thủ thành màu và nhận dạng của mình, khiến họ không còn 1 quân cờ nào để đi. Khi trên bàn cờ chỉ còn lại 1 loại quân cờ duy nhất thì đó là người chiến thắng.
Các trường hợp sẽ gặp phải khi chơi cờ gánh:
Thứ nhất, gánh
Khi 1 quân cờ của phe này đi qua giữa 2 quân cờ của đối thủ (tức là lúc này, 2 quân cờ của đối phương ở 2 bên, 3 quân cờ liên tiếp nhau tạo thành một đường thẳng), thì 2 quân cờ lân cận của đối phương là bị “Gánh” và bị đổi màu (hoặc nhận dạng) để trở thành màu của quân cờ nằm ở giữa. Người chơi chỉ gánh được khi chủ động cho quân cờ của mình đi vào giữa 2 quân đối phương, chứ không thể gánh được khi đối phương đi quân.
Thứ hai, vây/chẹt
Khi quân cờ của 1 người chơi nằm xung quanh quân cờ của đối phương khiến cho không thể di chuyển được, lúc này quân cờ bị coi là bị “Vây” hay “Chẹt” (giống kiểu chơi của cờ vây). Khi đó, quân cờ mà bị vây sẽ bị đổi màu.
Thứ ba, thế cờ Mở
Trong vài trường hợp, người chơi có thể chủ động để tạo ra thế cờ để cho quân đối phương đi vào giữa để “gánh” quân mình. Mục tiêu có thể sau đó người chơi sẽ gánh lại quân đối phương ở chầu 4 hoặc chầu 6, hoặc tạo đường đi cho những nước cờ xa hơn. Nước đi này thường được gọi là nước “Mở”.
Khi bạn chủ động tạo thế “mở” cho đối phương gánh, thì đến lượt đối phương, đối phương sẽ được gọi là “phải gánh”. Thế cờ này không dùng để đổi màu nhiều quân cờ của đối phương mà còn dùng để thoát ra một thế cờ bí.
Kết luận
Trên đây là cách chơi cờ Gánh được tổng hợp. Hi vọng bài viết này giúp bạn có thêm những ván cờ thú vị hơn.
